تنفس
در هنگام انجام فعالیت های جسمانی و ورزش ، مقدار مصرفی اکسیژن اعضاء مختلف بدن افزایش پیدا خواهد کرد و حجم و سرعت جریان خون برای رساندن مواد مغذی و اکسیژن به اعضاء و بافتهای مختلف افزایش مییابد. به انجام عمل های فرو بدن هوا به داخل بدن (دم) و خارج کردن ان از بدن (بازدم) که به منظور رساندن اکسیژن به خون و خارج کردن دی اکسید کربن صورت میگیرد گفته میشود.
اعضای تنفس
اعضای تنفسی به دو بخش قابل قسمت هستند :
- بخش تنفسی : بخش تنفسی برونشیولهای تنفسی، مجراهای آلوئولی، دهلیزها و کیسههای هوایی را در بر میگیرد. دیوارههای بخش تنفسی نازک بوده و با مویرگهای خونی، تبادل گازی دارند. عضلات تنفسی شامل دیافراگم و عضلات بین دندهای یا سینه ای. عملکرد هماهنگ دندهها و جناغ با عضلات تنفسی باعث عمل تنفس میشوند.
- بخش هدایتی : این بخش سوراخهای بینی، حلق، حنجره، نای، برونش و برونشیولها را در بر میگیرد. این عضوها دارای دیوارههای ضخیم بوده و تبادل گازی با مویرگها نخواهند داشت.
دستگاه تنفس
دستگاه تنفس ( Respiratory System ) وظیفه تامین اکسیژن برای سلولهای بدن و دفع دی اکسید کربن (گاز کربنیک) حاصل از متابولیسم را بر دوش دارد. همچنین از راه بینی، حلق، نای، نایژه، نایژک وکیسه هوایی این عمل را انجام داده و تشکیل شده است.
بدن جانداران برای تهیه اکسیژن برای متابولیسم سلولی و دفع دیاکسید کربن به دستگاه تنفس وابستهاست. وظیفه دستگاه گردش خون انتقال گاز بین بافتهای بدن و ششها است. بر همین اساس دستگاه گردش خون و دستگاه تنفس به یکدیگر وابسته هستند. دستگاه تنفس وظایف خود را با پالایش هوا و داشتن مجاری تنفسی انجام میدهد. همچنین به یاد داشته باشید که دستگاه تنفس به دو ناحیه هوایی و تنفسی تقسیم میشود. ناحیه هوایی حفره بینی، حلق، حنجره، نای و سیستم نایژه ها را در بر گرفته که هوارا از محیط پیرامون به قسمت تنفسی شش ها انتقال میدهد.
آناتومی دستگاه تنفس
بینی
بینی از دوبخش خارجی و داخلی تشکلی شده است. بینی خارجی شامل استخوانها و غضروف ها است. بینی داخلی نیز از مخاط و عروق خونی پوشیده شده است که هوا را قبل از رسیدن به ریهها گرم و مرطوب کرده و با کمک موها و مژکها از ورود گرد و غبار به داخل بدن جلوگیری میکنند.
حنجره
محل قرار گیری حنجره در جلوی گردن (در محاذات سومین تا ششمین مهره گردنی) است. حجره دو وظیفه مهم را بر عهده دارد، هم هراهی برای عبور هوا بوده و هم باعث تولید صدا میشود. ساختمان اصلی حنجره از چندین استخوان و غضروف تشکیل شده است.
نای
محل قرار گیری نای پس از حنجره است . ساختمان تشکیل دهنده نای از غضروف هایی به شکل حلقه ناقص است. طول نای 10 الی 12 سانتی متر بوده و قطر داخلی آن 2 تا 5.1 سانتی متر گزارش شده است. این لوله از محاذات ششمین مهره گردن به سمت پایین میآید و بعد به دو شاخه راست و چپ تقسیم میشود که این شاخهها نایژه (برونش) نامیده میشود. طول نایژه راست 5.2 سانتی متر بوده و وارد ریه راست خواهد شد. طول نایژه چپ نیز 5 سانتی متر بوده و به ریه چپ متصل میشود. در داخل ریه ها نایزه ها به شاخه های کوچکتری به نام نایژک تقسیم میشوند. سلول های مژک دار در داخل نای و بیرونش ها وجود دارند که با حرکت خود به سمت دهان ذرات موجود در هوارا به سمت بیرون خواهند راند و از رسیدن آن ها به ریه ها جلوگیری میکنند.
ریه ها
شکل ریه ها نیمه مخروطی است و قسمت های طرفی حفره سینه را پر میکنند. قاعدتا ریهها بر روی پرده دیافراگم (عضلهای که باعث جدایی حفره سینه و حفره شکم میشود) قرار گرفته و بالاترین مکان ریهها مجاور دنده اول است. ریه کودکان به رنگ صورتی است ولی ریه بزرگسالان به دلیل ذرات ذغال وارد شده از راه مجاری تنفس به رنگ خاکستری در آمده است.
مهمترین اثرات ورزش بر دستگاه تنفس :
در زمان انجام فعالیت جسمانی و ورزش ، مقدار مصرف اکسیژن اعضاء مختلف بدن افزایش پیدا خواهد کرد و حجم و سرعت جریان خون برای رساندن مواد مغذی و اکسیژن به اعضاء و بافتهای مختلف افزایش مییابد.
ورزش کردن بر دستگاه تنفس اثراتی را در پی خواهد داشت که مهم ترین ان ها عبارت اند از:
- با ورزش کیسههای هوایی ششها بیشتر باز شده و بازدهی آنها افزایش مییابد.
- افزایش حجم تنفسی در طول شبانهروز ، موجب دریافت اکسیژن بیشتر و رساندن آن به اندامهای بدن میشود.
- قابلیت دریافت و مصرف اکسیژن بیشتر ، موجب میگردد کارآیی جسمانی افزایش یافته و دیرتر خسته شویم.
تاثير ورزش بر دستگاه تنفس
ورزش علاوه بر اثرات مثبت بر قلب و عروق و افزايش توانمندهاي عضلات بدن ، دستگاه تنفس نيز توانايي بيشتري را پيدا خواهد کرد. در هنگام انجام فعاليت جسماني و ورزشی ، مقدار مصرف اكسيژن اعضاء مختلف بدن افزايش پيدا خواهد کرد و حجم و سرعت جريان خون براي رساندن مواد مغذي و اكسيژن به اعضاء و بافتهاي مختلف بدن افزايش مييابد.
اثرات ورزش بر طول عمر
با توجه به نتایج تحقیقات، به طور كلي طول عمر افرادي كه تمرينات ورزشي مناسبي را در دستور کار خود دارند ، بيشتر از افراد غير ورزشكاری است که زمانی را برای ورزش کردن اختصاص نمیدهند. سن بيولوژيكي افراد ورزشكار (در ورزشهاي سبك) كمتر از افراد غير ورزشكار است. بنابراين اينگونه افراد از نظر ظاهري نيز افرادي شاداب و جوان به نظر خواهند رسید. يك علت طول عمر ورزشكاران ، مقاومت بدني آنها در برابر بيماريهاي عفوني است.
همچنین به یاد داشته باشید که برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه چگوونگی ورزش و همچنین استفاده از دستگاه ems که به افراد ورزشکار توصیه میشود با مشاوران و مربیان ما در ارتباط بوده و از آن ها در خواست کمک کنید.